زمان انتشار : شنبه 12 مهر 1399 | ساعت : 10:21 | کد خبر : 205246 |
,

گزارش شفقنا از گلزارهایی که بوی بهشت می دهند/ علی بن جعفر؛ دومین گلزار ملّی کشور

شفقناقم- شهر مقدس قم جدای از برکات وجود بارگاه ملکوتی حضرت معصومه(س)، مسجد جمکران و امامزادگان، وجود گلزارهای شهدا معنویت خاصی به این شهر داده است به گونه ای که گلزار شهدای علی بن جعفر(ع) با داشتن 3000 شهید دفاع مقدس و بیش از هزار شهید بین الملل دومین گلزار ملّی کشور شناخته شده است.

این شهر شهدای زیادی از اوان انقلاب تا به امروز را در خود جای داده است؛ از کودک شیرخواره که در بمباران هدف قرار گرفته تا پیرمرد 68 ساله که در جنگ به لقاء الی الله رسید.

 

حرم مطهر حضرت معصومه(س)

وقتی حرم عمه سادات حضرت معصومه (س) را زیارت می‌کنی اگر از خادمان حرم سراغ شهدای مدفون در این امامزاده واجب التعظیم را بگیری تو را به صحن آئینه و اتاقک های گرداگرد ان رهنمون می کنند که در آن شهدای شاخص و مهمی از جمله شیخ فصل الله نوری، آیت الله قدوسی، آیت الله مدنی شهید محراب، آیت الله محمدمهدی حکیم از خانواده آیت الله محسن حکیم مرجع عالی قدر نجف، آیت الله ربانی، سپهبد قرنی و مفتح مدفون شده اند و البته در مسجد بالاسر(داخل حرم) شهید آیت الله مطهری، شهید دیالمه و شهید منتظری مدفون هستند.

 

 

گلزار شهدای علی بن جعفر(ع)

گلزار شهدای امامزاده علی بن جعفر(ع) بزرگترین گلزار استان قم است که در آن شهدایی از دوران انقلاب اسلامی، منا، 8 سال دفاع مقدس و هم‌چنین غیر از شهدای قمی و ایرانی شهدایی عراقی هم هستند که حاضر نشدند در جبهه باطل بجنگند لذا در کنار رزمندگان ایرانی با رژیم بعث پیکار کردند و در همین گلزار غریبانه آرام گرفتند.

هر قدم که در این گلزار برمی‌داری، نه تنها خاطرات 8 سال دفاع مقدس و صحنه‌های دوران انقلاب اسلامی در ذهن مجسم می شود بلکه گویی کتاب تاریخ ورق می‌خورد و ناخودآگاه صحنه‌هایی از عاشورا و کربلا تداعی می‌شود.

گلزار شهدای قم، شباهت‌های بسیاری با شهدای کربلا دارد؛ اینکه از همه اقوام ایرانی و ملیت‌های مختلف (فارس، لر و ترک تا عراقی و افغانی) در کنار رزمندگان و فرماندهان جنگیدند. اینکه یک فرانسوی از اروپا طی مسیر کرده تا در این جبهه شرکت و به شهادت برسند و در خاک این گلزار آرام گیرند.

در این گلزار 3000 شهید آرمیده اند که بیش از هزار تن از آنان را شهدای بین المللی تشکیل می دهند؛ افرادی که پس از آشنایی با امام و انقلاب، رخت سفر بسته و به ایران جنگ زده آمدند تا مرهمی بر زخم های ایران اسلامی باشند.

براساس آمار، 8 نفر از شهدای فاجعه منا و 3000 هزار شهید دفاع مقدس که 1000 تن از آنان غیرایرانی هستند در این گلزار مدفون شده اند.

در گوشه ای از این گلزار زیبا و معنوی که با قاب‌هایی زیبا از شهدا آراسته شده، مزار روحانی و امامزاده‌ای در یک عصر دل انگیز تابستانی خودنمایی می‌کند؛ امامزاده علی بن جعفر(ع) که محضر جوادالائمه (ع) تا امام هادی علیه السلام را درک کرده و در خدمت 5 امام معصوم بوده است.

بی‌شک گلزار شهدای قم را باید به عنوان یک میراث ماندگار فرهنگی برای نسل‌های آینده در آثار ملی کشور به ثبت رساند کاش حداقل آن دسته از شهدای غیر ایرانی و عراقی که در رکاب ما در عملیات مختلف حضور داشته و به شهادت رسیدند در کتاب‌ها معرفی می‌کردیم و یا مستندی از رشادت‌های آن تهیه می‌شد چرا که هنوز با گذشت چندین سال از پایان جنگ به رغم وجود نام هنوز که هنوز است در میان ما گمنام هستند.

 

گلزار شهدای بهشت معصومه(س)

 

اگر به قم سفر کردید، سری هم به بهشت معصومه(س) بیرون از شهر قم و در اتوبان قم – تهران بزنید که البته امروز محل دفن اموات کرونایی شده است.

قطعه 31 این قبرستان در دل خود 400 شهید مدافع حرم از گردانهای فاطمیون، زینبیون و 5 شهید گمنام جای داده و مانند نگینی در این گلزار خودنمایی می‌کند.

تعداد 30 نفر از شهدای مدافع حرم حضرت زینب(س) که در گلزارهای قم به خاک سپرده شده اند بالغ بر 30 نفر می شود.

 

گلزار شیخان؛ قدیمی‌ترین مقبره شهدا

گلزار شیخان از گلزارهای تاریخی شهر قم است که در گذشته قسمت عمده ای از قبرستان بابلان بوده که با تغییرات شهرنشینی از بین رفته و محدوده ای از آن باقی مانده است. در این گلزار 600 نفر از علمای جلیل القدری مانند اصحاب خاص امام رضا(ع) و امام هادی(ع)، میرزا جواد ملکی تبریزی، محمد حسین فاضل تون، میرزای قمی، آیت الله صانعی و اشخاص معروفی چون دکتر قریب مدفون هستند.

تاریخچه این گلزاربه دوران امامان برمی‌گردد اما 450 نفر از شهدای دفاع مقدس در این گلزار به خاک سپرده شده اند که غالبا متعلق به سال های 59 و 60 هستند.

 

قبرستان وادی السلام

وادی السلام قدیمی ترین قبرستان قم به شمار می رود که قدمت آن به دهه 30 شمسی باز می گردد. این قبرستان محل دفن اموات مردمان قم و دیگر شهرها بوده و تعدادی از شهدای انقلاب اسلامی هم در آن مدفون شدند. شاخص ترین شهدای انقلابی مدفون در این قبرستان، آیت الله سعیدی و شهید نواب صفوی و شهدای فدائیان اسلام هستند.

آیت الله سعیدی نخستین شهید مجتهد نظام امام خمینی(ره) بود که در سال 1349 در زندان طاغوت به درجه رفیع شهادت رسید.

شهید نواب صفوی و یارانش موسوم به جمعیت  فدائیان اسلام(ذوالقدر، خلیل طهماسبی و محمد واحدی) در سال 1334 شمسی پس از ترور ناموفق حسین علاء نخست وزیر وقت ایران دستگیر و در دادگاه نظامی محاکمه و اعدام شدند.

شهر قم مقصدی برای زائران و گردشگران ایرانی و خارجی است و چه خوب بود بنیاد شهید و امور ایثارگران، مسئولان استانی و هم‌چنین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، گلزارهای شهدای این شهر را مقصد و مکانی برای یک مسیر فرهنگی و معنوی معرفی کرده و جاذبه های گردشگری معنوی و فرهنگی آن را معرفی می کردند.

 

بهشت رضوان

بهشت رضوان قبرستانی قدیمی و خصوصی در قم است که در میدان الهادی و نزدیکی مدرسه علمیه الهادی واقع شده و در آن افراد خاصی به خاک سپرده شده اند. در این قبرستان می توانی مقبره شهید آیت الله غفاری از مجاهدان نهضت امام خمینی را بیابی که در سال 1353 در شکنجه گاه ساواک به شهادت رسید.

 

قم؛ گلزار شهدای ایران

برای اطلاع از وضعیت گلزارهای شهدای شهر قم و تعداد شهدا و ویژگی شهدای این شهر به سراغ مدیرکل بنیاد شهید انقلاب اسلامی قم رفتیم و با او باب گفت وگو را باز کردیم.

حجت الاسلام حسن هنرمند بیان می‌کند: از 77 گلزار شهدای استان قم هم اکنون 44 گلزار ساماندهی شده و 19 گلزار هم در دست ساماندهی است.

او بیان می کند: در شهر قم 5 هزار شهید وجود دارد که به تفکیک، شهدای انقلاب 100 شهید، و جنگ تحمیلی 4 هزار و 538 شهید و کل شهدای حرم هم 418 شهید هستند.

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران می‌گوید: در قم هزار و 313 شهید بین الملل که بیشتر از کشور عراق و افغانستان است و هم‌چنین تنها شهید اروپایی دفاع مقدس هم به نام «کمال کورسل» از فرانسه در گلزار شهدای علی بن جعفر(ع) مدفون هستند.

 

شهیدی اروپایی که در مرصاد به معراج رفت

در گوشه ای از گلزار شهدای علی بن جعفر(ع) وجود مزار یک شهید اروپایی توجه همه را به خود جلب می‌کند شاید تصور این که یک اروپایی مسیحی در جبهه حضور داشته باشد و شهید شود تعجب آور باشد .

«ایمانوئل کورسل» از مادری فرانسوی و پدری تونسی متولد شد. او با آشنایی با ایرانیان در فرانسه و شرکت در میز کتاب که از سوی ایرانیان مقیم پاریس برگزار می‌شد در برنامه های فرهنگی شرکت می‌کرد.

کورسل در جریان شرکت در میز کتاب پاریس که از سوی دانشجویان ایرانی در فرانسه ترتیب داده می شد، با دعای کمیل آشنا شد و بعدها به سبب علاقمندی به امام خمینی(ره) راه ایران را در پیش گرفت.

او در هجرت به ایران، مسلمان شد و نام کمال را برای خود برگزید، سپس وارد حوزه علمیه قم شد. در پایان جنگ و زمانی که قطعنامه امضا شد، درپی تحرکات منافقین در غرب کشور، به این جبهه اعزام شد و پس از چندروز محاصره و تحمل بی آبی به درجه رفیع شهادت رسید. او تنها شهید اروپایی دفاع مقدس است.

 

کمال قزل قایا شهیدی از دیار ترکان

کمال قزل قایا در سال 1344 در خانواده ای مذهبی متولد و در دامان مادر مومنه ای رشد یافت. با وجود جوّ طاغوت زده ترکیه، از ایمان راسخی برخوردار بود. او یک سال مانده به پایان تحصیلات متوسطه و در اوج نهضت امام خمینی به ایران آمد و وارد دانشگاه امام صادق(ع) و سپس حوزه علمیه قم شد.

او بعد از دو سال و نیم تحصیل در حوزه علمیه قم، با مشاهده جانبازی رزمندگان سودای رفتن به جبهه را در سر پروراند و بارها جهت اعزام به مسئولین مدرسه مراجعه کرد اما هماره با مانعی روبرو می شد تا اینکه با اصرار فراوان رضایت آنها را جلب و به جبهه های نبرد حق علیه باطل اعزام شد.

قزل قایا سرانجام 28 تیرماه سال 1363 در جبهه قصر شیرین مورد اصابت خمپاره قرار گرفت و به درجه رفیع شهادت رسید.

 

بهشتی کوچک در شهر کریمه اهل بیت(س)

مدیرکل بنیاد شهید انقلاب اسلامی قم عنوان می‌کند: 30  گلزار شهری در استان داریم که در جعفریه 2 گلزار و قنوات هم 2 گلزار وجود دارد گلزار شیخان هم دومین گلزار وسیع بعد از گلزار علی بن جعفر(ع) به نسبت تعداد شهدا است.

از حجه الاسلام هنرمند درباره ویژگی شهدای قم می‌پرسم که اظهار می‌کند: مسن ترین شهید «احمد کوچکی» است که در سال 1292 متولد ودر سال 1360 در خرمشهر به شهادت رسید. هم‌چنین «مریم ابراهیمی فرد» که در سال 1357 به دنیا آمده و در سن 5 سالگی از سوی عوامل رژیم طاغوت به شهادت رسیده کوچکترین شهید قم به شمار می‌رود جدای از این نخسین شهید انقلابی قم هم محمدصادق صدوق گلپایگانی است که در آبان سال 1340 به شهادت رسیده است.

در گلزارهای شهدای قم به ترتیب در قبرستان شیخان 700 شهید، در علی بن جعفر 3000 شهید، امامزاده ابراهیم 400 شهید، گلزار شهدای سوم خرداد 60 شهید عملیات فتح خرمشهر، قبرستان بقیع 17 شهید و در وادی السلام هم 9 نفر از شهدای فداییان اسلام و برخی شهدای دفاع مقدس آرام گرفته اند.

 

قدیمی ترین و جوان ترین شهید قم

شاید غیر قابل تصور باشد که در قم، کوچک‌ترین شهید انقلاب اسلامی که 5 سال بیشتر سن ندارد، آرام گرفته است؛ شهیده‌ای که طبق گفته‌ها و روایت‌های گفته شده جرم او تنها گفتن «مرگ بر شاه» بود. این شهیده که نامش «مریم ابراهیمی فرد» است در لحظات خفقان حکومت نظامی در خانه را باز کرده و اقدام به دادن شعار مرگ بر شاه می‌کند.

در همان لحظه هم عوامل ساواک مستقیم به این دختربچه تیراندازی می کنند که تیر به جمجه‌های او برخورد کرده و در دم شهید می‌شود و اینگونه کوچک‎ترین شهید انقلاب اسلامی معرفی می‌شود.

این شهیده کوچک به دلیل خفقانی که در آن زمان بود از ترس ساواک و عوامل رژیم شاه مخفیانه و در شب با کمک متولی امامزاده ابراهیم (ع) دفن می‌شود.

اما جوان ترین شهید دفاع مقدس هم حسینی رونده است که در 13 سالگی و در عملیات محرم به شهادت می رسد.

 

آخرین اقدامات برای ساماندهی گلزارهای شهدا

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران قم درباره آخرین وضعیت ساماندهی گلزارهای شهدا می‌افزاید: ساماندهی گلزارهای شهدا با ایجاد فضایی مطلوب و در شان دسترسی آسان و ایجاد یادمان با هدف ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و هم چنین پیوند بین نسل‌های انقلاب با شهدا مرمت و بهسازی شده است.

به گفته او، این کار تلفیقی از یک کار فرهنگی و عمرانی است و این مسایل در روند ساماندهی گلزارها در قم لحاظ شده است.

هنرمند تاکید می کند: از ظرفیت تشکل ها و هیئت های مذهبی ایثارگری برای تقویت جنبه فرهنگی گلزارهای شهدا در استان قم استفاده می کنیم چون معتقدیم گلزارهای شهدا باید به قطب فرهنگی ایثار و شهادت تبدیل شوند و این پیشنهاد به سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران کشور هم شده است.

گفتنی است، گلزار شهدای علی بن جعفر(ع) اصلی ترین و مهم ترین گلزار شهدای ملی است ومیزبان فرماندهانی مانند شهید سردار مهدی زین الدین و شهدای بین الملل است هم‌چنین گلزار شهدای شیخان با 700 مزار در جوار بانوی کرامت دومین گلزار از نظر تعداد شهدا که جمعی از شهدای ترور وانفجار 7 تیر را در خود جای داده در آن قرار دارد.

1 پاسخ
  1. کیوان گفته:

    شادی روح تمامی شهدای عزیز این مرز و بوم صلوات بر محمد (ص) و آل محمد (ص).. اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.